Εισαγωγή
Το διαθλασίμετρο κρασιού αποτελεί ένα πρωτοποριακό, βολικό, πρακτικό και εύκολο στη χρήση προϊόν, το οποίο ουσιαστικά βοηθάει το χρήστη να πραγματοποιεί μετρήσεις ώστε να βγάλει το ποσοστό από τα σάκχαρα του κρασιού, μούστου, φρούτων, χυμών, κλπ.
Ένα τέτοιο διαθλασίμετρο μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα τόσο από επαγγελματίες όσο και από ερασιτέχνες χρήστες, καθώς ο τρόπος λειτουργίας του είναι πραγματικά ιδιαίτερα απλός. Για αρχή, πάμε να δούμε τα βασικότερα μέρη από τα οποία αποτελείται ένα οπτικό διαθλασίμετρο, όπως αυτό που εξετάζουμε τώρα.
Για να χρησιμοποιήσουμε με σωστό τρόπο ένα διαθλασίμετρο κρασιού, υπάρχει μια συγκεκριμένη διαδικασία την οποία και πρέπει να ακολουθήσουμε πιστά, προκειμένου να εξασφαλίσουμε πως θα έχουμε τα σωστά αποτελέσματα μέτρησης και να αποφύγουμε τυχόν σύγχυση. Πάμε λοιπόν να δούμε ποια είναι τα βήματα τα οποία πρέπει να κάνουμε κατά τη χρήση ενός διαθλασίμετρου (θα σας βοηθήσει αν παράλληλα βλέπετε και τις εικόνες που έχουμε παραθέσει στο παρόν άρθρο):
Περιεχόμενα
Διαθλασίμετρο κρασιού: Τρόπος Λειτουργίας
Αρχικά, θα πρέπει να πλένεται με μεγάλη προσοχή η επιφάνεια στο πρίσμα διάθλασης με αποσταγμένο νερό (τα περισσότερα διαθλασίμετρα έχουν στην εργοστασιακή τους συσκευασία ένα μικρό ειδικό μπουκαλάκι με αποσταγμένο νερό, ωστόσο ακόμα κι αν κάποιο μοντέλο δεν το έχει, το αποσταγμένο νερό μπορείτε εύκολα να το προμηθευτείτε από το σούπερ μάρκετ, ή ακόμα και από παντοπωλείο). Στη συνέχεια, θα πρέπει να το σκουπίσετε προσεκτικά με ειδικό απορροφητικό χαρτί. Η διαδικασία αυτή του καθαρισμού είναι απαραίτητο να χρησιμοποιείται πριν αλλά και μετά από κάθε χρήση ενός διαθλασίμετρου.
Πριν από τη μέτρηση επίσης, θα πρέπει να γίνεται σωστά και η ρύθμιση του οργάνου με προσεκτική τοποθέτηση (έτσι ώστε να μην πληγωθεί η γυάλινη επιφάνεια) εκ νέου μιας ή δύο σταγόνων αποσταγμένου νερού, θερμοκρασίας περίπου περί τους 20°C, στην επιφάνεια του πρίσματος διάθλασης.
Εφόσον γίνει αυτό, στη συνέχεια το όργανο θα πρέπει να κατευθυνθεί από το χρήστη σε μια φωτεινή πηγή, όπως είναι το δυνατό φως ή ο ήλιος (ο παρατηρητής πρέπει να βρίσκεται απέναντι στο φως) που φωτίζει τη βαθμολογούμενη κλίμακα, έτσι ώστε το οπτικό πεδίο να φαίνεται όπως στο Νο4 της κάτωθι εικόνας, δηλαδή η γραμμή που χωρίζει το φωτεινό από το σκοτεινό πεδίο, να συμπίπτει με την υποδιαίρεση 0 της κλίμακας. Εάν δε συμπίπτει, στρέφουμε τον ρυθμιστικό κοχλία (εννοούμε τη βίδα βαθμονόμησης) μέχρι να επιτευχθεί η σύμπτωση.
Εφόσον έχουμε κάνει σωστά τις απαραίτητες άνωθεν ενέργειες και έχουμε ρυθμίσει ως πρέπει το διαθλασίμετρο, στη συνέχεια τοποθετούμε στην επιφάνεια του πρίσματος διάθλασης μία ή και δύο σταγόνες του δείγματος, και στη συνέχεια το φέρουμε προς το μέρος της φωτεινής πηγής. Ο αριθμός της κλίμακας που αντιστοιχεί στη διαχωριστική γραμμή μας δίνει και το αποτέλεσμα της μέτρησής μας. Στα περισσότερα διαθλασίμετρα υπάρχει μια μικρή απόκλιση, ωστόσο αυτό παίζει αναλόγως του μοντέλου και θα το αναλύσουμε περαιτέρω, όταν και θα αναφερθούμε στα βασικότερα τεχνικά χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να ελέγξουμε πριν προχωρήσουμε στην αγορά ενός διαθλασίμετρου.
Σε γενικές γραμμές λοιπόν, αυτός είναι ο τρόπος λειτουργίας ενός οπτικού διαθλασίμετρου κρασιού, ο οποίος χρησιμοποιείται και στα διαθλασίμετρα άλλων τύπων. Αν τα παραπάνω στοιχεία σας μπέρδεψαν λίγο, μπορείτε να δείτε την παρακάτω εικόνα όπου συμπτύσσεται ο τρόπος λειτουργίας ενός διαθλασίμετρου σε τέσσερα απλά βήματα.
Πώς όμως θα καταλήξουμε στο μοντέλο το οποίο καλύπτει τις ανάγκες μας? Ποια είναι τα βασικότερα τεχνικά χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να ελέγξουμε πριν προχωρήσουμε στην τελική επιλογή αγοράς ενός διαθλασίμετρου κρασιού? Στα παραπάνω ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να δώσουμε σύντομες και περιεκτικές απαντήσεις παρακάτω.
Τεχνικά χαρακτηριστικά διαθλασίμετρο κρασιού
Εύρος μέτρησης: Το συνηθέστερο οπτικό διαθλασίμετρο κρασιού που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι εξοπλισμένα με ενδείξεις μέτρησης Brix: 0-40% / Baume: 0-22 / Vol 0-25%, ενώ υπάρχουν μοντέλα με εύρος μέτρησης ακόμα και 0-100% Vol (αρκετά πιο σπάνια περίπτωση). Βάσει αριθμών, οι περισσότεροι καταναλωτές δείχνουν να προτιμούν τελικώς την αγορά ενός οργάνου με εύρος μέτρησης σαν και αυτό που αναφέραμε αρχικώς, αλλά πάντα η επιλογή είναι στην ευχέρεια του τελικού καταναλωτή.
Ακρίβεια μέτρησης: Εκτός από το εύρος μέτρησης το οποίο αναλύσαμε παραπάνω, σημαντικό ρόλο παίζει επίσης και η ακρίβεια μέτρησης που εμφανίζεται να έχει εργοστασιακά το εκάστοτε μοντέλο. Στα περισσότερα μοντέλα η ακρίβεια κινείται σε ποσοστά από ±0.1% έως και ±0.5%. Εννοείται πως όσο μικρότερο ποσοστό έχει η απόκλιση, τόσο πιο ακριβή τα αποτελέσματα μέτρησης.
Ανάλυση: Το τεχνικό αυτό χαρακτηριστικό σε ορισμένα μοντέλα αναφέρεται και πιο αναλυτικά ως “ανάγνωση κλίμακας με διαβάθμιση” και στα περισσότερα διαθλασίμετρα κρασιού που κυκλοφορούν στην αγορά φέρει κλίμακα 0.1% έως και 0.3%. Ουσιαστικά παρέχεται σαν συμπληρωματική μέτρηση των δύο προηγούμενων μετρήσεων, του εύρους και της ακρίβειας δηλαδή.
Τεχνολογία ATC: Ένα ιδιαίτερα σημαντικό χαρακτηριστικό στο διαθλασίμετρο κρασιού κάθε είδους είναι η τεχνολογία ATC που είναι τα αρχικά γράμματα του “Automatic Temperature Compensation” το οποίο μεταφράζεται σε απλά ελληνικά σε “Αυτόματη αντιστάθμιση θερμοκρασίας”. Η τεχνολογία ATC επιτρέπει τον χρήστη να κάνει έγκυρες μετρήσεις σε οποιαδήποτε θερμοκρασία χωρίς επιπλέον μαθηματικές μετατροπές. Στα περισσότερα μοντέλα με ATC, το πιο σύνηθες εύρος θερμοκρασίας αυτόματης αντιστάθμισης κυμαίνεται από 10°C έως 40°C. Προσοχή! ΔΕΝ έχουν όλα τα διαθλασίμετρα την τεχνολογία ATC, ωστόσο επειδή είναι πολύ μικρή η οικονομική διαφορά ανάμεσα στα μοντέλα που έχουν και αυτά που δεν έχουν αυτήν την τεχνολογία, προτείνεται ανεπιφύλακτα η αγορά διαθλασίμετρων με τεχνολογία “ATC”.
Υστερόγραφο
Στο παρόν άρθρο έγινε αναλυτική παρουσίαση του τρόπου λειτουργίας αλλά και των βασικών τεχνικών χαρακτηριστικών τα οποία πρέπει να προσέξουμε πριν προχωρήσουμε στην αγορά ενός οπτικού διαθλασίμετρου κρασιού τύπου λειτουργίας με φως, χωρίς μπαταρίες. Θα πρέπει ωστόσο να αναφέρουμε πως, υπάρχει και ψηφιακό διαθλασίμετρο κρασιού, το οποίο έχει μεν ίδιο τύπο και ενδείξεις μέτρησης με το απλό οπτικό διαθλασίμετρο, ωστόσο αλλάζει η φιλοσοφία λειτουργίας του. Μελλοντικά, ίσως αναφερθούμε σε ξεχωριστό άρθρο και σε αυτήν την κατηγορία προϊόντων.
Καταλήγοντας, η τελική επιλογή αγοράς ενός οπτικού διαθλασίμετρου κρασιού, θα πρέπει να γίνει ανάλογα με τις ανάγκες σας, έχοντας στο νου σας όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω. Εννοείται πως η επιλογή γίνεται και ανάλογα το χρηματικό ποσό που κάποιος μπορεί να διαθέσει. Ο συνδυασμός μιας καλής τιμής με την επάρκεια στα χαρακτηριστικά που απαιτούνται για την εκάστοτε ανάγκη αποτελεί φυσικά τον στόχο του καθενός. Μπορείτε να δείτε γενικά τα όργανα μέτρησης που προσφέρει η εταιρεία μας πατώντας ΕΔΩ